home > woord en beeld > verhalen >

Marmerhandelaars in Brussel

De marmerproducenten in Rance hadden een goed netwerk en verkochten hun marmer in heel Europa. Niet alleen het marmer werd uitgevoerd, ze gingen ook zelf ter plaatse marmer verkopen en plaatsen.
Aan het eind van de 18de en in het begin van de 19de eeuw woonden er al Boucneau's in Parijs. Wat later gingen ze ook wonen en werken in Londen en in de Belgische hoofdstad, Brussel. Zeker na de Belgische onafhankelijkheid in 1830 ontstond daar een nieuwe elite die zich veel luxe kon permitteren. Niet in het minst het nieuwe koningshuis.

Leon Boucneau

Sainte-Croix Leon Boucneau (1829-1907), meestal Leon genoemd, werd geboren in Parijs, maar woonde zeker al vanaf 1858 in Brussel. Hij trouwde in Parijs met Rosalie Demolliens. Leon was in Brussel actief als marmerhandelaar en fabrikant. Hij nam deel aan verschillende internationale handelsbeurzen en tentoonstellingen en won er regelmatig prijzen (Medailles in Londen 1862, Philadelphia 1876, Parijs 1878, Sydney 1879, Melbourne 1880 en Amsterdam 1883).

We vinden Leon Boucneau vanaf 1859 in de Brusselse Almanak (voorloper van het telefoonboek). Vanaf 1870 staat hij enkele jaren als volgt vermeld: "Boucneau L.. (ancien maison C. Binon et C.), marbres Belges et étrangers, rue Nicolaï 8." Blijkbaar nam hij in dat jaar het Brussels marmerbedrijf Binon over. Op factuur die we van hem vonden staat vermeld "Fondée en 1850", op dat moment was hij waarschijnlijk nog niet aanwezig in Brussel. Gaat dit misschien over het bedrijf dat door hem werd overgenomen?
Hij verkocht allerlei luxeproducten zoals schouwmantels, trappen en altaren. En niet alleen in Brussel en omgeving: één altaar van hem vonden we zelfs terug in Rietavas, een kleine stad in Litouwen.

De dochter van Leon, Ernestine Rose (1858-1938) ging na haar huwelijk met Henri Gruot opnieuw in Parijs wonen. Haar leven was zeker niet alleen rozegeur en maneschijn. Bij de Ramp van de Bazar de la Charité in Parijs in 1897 kwamen haar schoonmoeder en schoonzus om het leven en geraakte ze zelf vermoedelijk ook gewond.

De zoon van Leon, Louis (Louis Adolphe, °1860 Schaarbeek), werkte met hem samen in het familiebedrijf. Ze hadden een verkoopskantoor in de Rue Verte (Groenstraat) in Schaarbeek (Brussel) op nummer 140 en een werkplaats op de Rue Herry (verdwenen bij de ontwikkeling van de Noordwijk, op die plaats ligt nu het Maximilaanpark). Daar beschikten ze blijkbaar over een ”scierie de marbres à vapeur”.
Louis Adolphe trouwde in 1894 met Evelyne Denys. Samen hadden ze twee kinderen: Louis en Henri.

Hun eerste zoon, Louis Gustave Marius (°1891), was ingenieur maar overleed al in 1914 bij een arbeidsongeval. Bij het werken aan een elektrische motor in een marmerbedrijf kwam hij om door elektrocutie. Het bedrijf wordt niet bij naam genoemd, maar was allicht niet van de familie Boucneau. Louis was pas 22 jaar.

De andere zoon van Louis, Henri (°1894, Schaarbeek) staat in 1930 vermeld als handelaar. Allicht ook in marmer. We vonden hem toevallig in de Engelse volkstelling van 1911! Werkte hij een tijdje in Engeland, of was hij toevallig daar in 1911? Henri overlijdt in Brussel in 1963.

François Boucneau

Een andere bekende Brusselse Boucneau was zeker François (François Joseph, °1845 Rance), van wie we interessante verhalen ontdekten. Hij was een neef van Leon Boucneau. François was getrouwd met Félicie Evrard en overleed in Brussel in 1913. Ze hadden geen kinderen.
François woonde in Sint-Gillis (Brussel) in de Rue de la Victoire nummer 82 (Overwinningsstraat). Daar was ook zijn bedrijf gevestigd.

François staat vanaf 1881 vermeld in de Brusselse Almanak als "F. J. Boucneau", ook als "sculpteur". François behoorde duidelijk bij de Brusselse elite. Hij leverde onder meer marmer aan het koningshuis en aan Victor Horta.
In 1900 werd hij (her?)verkozen als ondervoorzitter van de Brusselse Syndicale kamer van Marmerbewerkers.

De Brusselse Boucneau's bleven steeds goede contacten onderhouden met hun thuisbasis in Rance (ze bleven ook samenwerken met de lokale marmerbedrijven zoals blijkt uit het brievenregister dat bewaard wordt in het Marmermuseum van Rance) en met elkaar. Zowel Leon als François Boucneau gingen minstens één keer naar Londen en omgekeerd logeerde Victor Emmanuel, de zoon van Adolphe en dus hun achterneef, bij François Boucneau in Brussel toen hij vanuit Londen deelnam aan een kunsttentoonstelling in Brussel in 1887.

Meer info:

- Brusselse Almanakken (voorloper van het telefoonboek).
- Krant La Reforme, 13 cecember 1900, via Belgicapress.